Lịch sử hình thành và phát triển

1. Giai đoạn 1965 – 1975: Kiên cường trong chiến tranh.

Đây là giai đoạn mái trường dựng lên từ tranh tre, nứa lá đến những viên gạch đầu tiên xây nên thành trì vững chắc của ngày hôm nay. Có thể nói còn gì tự hào bằng khi một mái trường đã được dựng lên, cái nôi văn hóa tri thức của đồng bào miền núi đã được lập nên ngay trong mưa bom, bão đạn, trong bão táp của cuộc chiến tranh chống Mĩ cứu nước sục sôi nhất. Trường thành lập được 2 năm sau khi huyện Quỳ Châ u cũ chia tách thành 3 huyện. Đó là thời điểm giặc Mĩ leo thang bắn phá miền Bắc ác liệt. Vào thời điểm này, Nghệ An nói chung và huyện Quỳ Châu nói riêng cũng nằm trong tuyến lửa.

Lúc đầu, trường được ghép với trường cấp II – xã Châu Hạnh với tên gọi là trường Phổ thông cấp II, III. Hội đồng giáo viên lúc đó chỉ có 5 giáo viên cấp II, 7 giáo viên cấp III và 1 nhân viên văn thư… Sau đó, huyện quyết định tách riêng cấp II, III. Thầy trò cấp III sơ tán đến địa điểm mới, dọc đường 48, phía sau rừng cây sát chân Lèn. Do điều kiện chiến tranh không thuận lợi nên trường phải nhiều lần di tán Thầy trò lại khẩn trương lao động làm lán, vẫn đắp lũy, đào hào… Trong suốt 10 năm chiến tranh (1965 – 1975) thầy trò đã đổ biết bao công sức để làm lớp học, đào hào, đắp lũy tránh bom đạn của giặc, học tập và lao động bằng tinh thần quật cường của những con người Việt Nam thời chống Mĩ. Một thời hoa lửa gian khổ và biết bao tự hào. Mặc dù giảng dạy và học tập trong điều kiện sơ tán tạm bợ, rừng rậm suối sâu, đói cơm thiếu áo cùng với những cuộc hành quân nối tiếp nhau. Song thầy và trò vẫn kiên cường bám lớp, bám trường, vẫn không ngừng hưởng ứng phong trào thi đua hai tốt: Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy tốt, học tốt. Vượt lên tất cả, đẹp hơn tất cả là trong khó khăn, cam go và thử thách thầy trò và đồng nghiệp càng hiểu nhau hơn, yêu thương, đoàn kết đùm bọc lẫn nhau, tất cả cho mục tiêu “Dạy tốt, học tốt”. Nhớ về ngôi trường thân thương thuở nào không thể không nhắc đến những người thầy đầu tiên, những người thầy vô cùng mẫu mực và đáng kính như: Thầy giáo Lang Gia Tôn, thầy Lang Vinh Quang, thầy Hoàng Tâm, thầy Lang Văn Tôn, thầy Lê Văn Hán, thầy Lang Chân Phương,… và rất nhiều thế hệ đồng nghiệp khác nữa đã đến làm việc dưới mái trường này. Những người thầy tâm huyết giờ đây dù người còn, người mất nhưng chính họ là những người thầy đặt những viên gạch đầu tiên cho nhà trường không ngừng phát triển và đi lên. Điều đáng mừng nhất là chất lượng giáo dục và đào tạo của trường ngày càng có nhiều khởi sắc, nhiều tấm gương học sinh giỏi của trường đã chính thức ghi tên tuổi của mình vào bảng vàng truyền thống như: Em Đậu Phi Đẩu, Đỗ Nhàn, Hồ Ngọc Thiết, …có nhiều em được tuyển chọn đi nước ngoài như: Em Lữ Á Châu, Lang Phúc Hương, Tôn Thất Sơn, Phan Xuân Ban, Bùi Đức Viết,… Từ mái trường, từ trang sách các kiến thức về chăn nuôi, trồng trọt, cải tạo lai ghép giống,… được các em học sinh say mê, vận dụng trên khắp các bản làng xa xôi, hẻo lánh

2. Giai đoạn 1975 – 1992: Trưởng thành từ những gian nan.

Sau ngày giải phóng miền Nam, cả nước từng bước khắc phục hậu quả của chiến tranh và đi lên xây dựng CNXH. Bên cạnh những thuận lợi đó, nước ta cũng phải đối diện với nhiều khó khăn và thách thức mới. Nghệ Tĩnh nói chung và huyện Quỳ Châu nói riêng vốn là vùng trọng điểm bị đánh phá ác liệt, giờ đây tàn dư và những thiệt hại nặng nề của chiến tranh đang đè nặng. Thiên tai và đói nghèo đang là những thách thức lớn.

Lúc đó, huyện chưa quy hoạch được thị trấn nên mãi đến cuối năm 1982, chính quyền huyện mới quyết định dời dân để xây dựng trường, địa điểm mới đối diện với sân vận động của huyện, sát đường Quốc lộ 48. Trường lúc đó mới chỉ có hai dãy nhà cấp 4, một dãy vừa là văn phòng làm việc vừa là nhà ở cho giáo viên. Trường đóng tại đây từ năm 1982 đến năm 1993.

Dù điều kiện giảng dạy và học tập vô cùng gian khổ, huyện vốn xa trung tâm kinh tế, văn hóa của tỉnh, thiếu thốn về trang thiết bị và sách vở. Nhưng thầy và trò của trường vẫn không ngừng nỗ lực vươn lên. Các phong trào thi đua hai tốt vẫn được nhân lên., Song song với chất lượng dạy và học, phong trào trồng cây, sản xuất làm vườn ươm, làm hàng xuất khẩu đã phần nào tháo gỡ những khó khăn trước mắt về kinh tế cho trường. Nhà trường còn chú trọng các hoạt động văn hóa văn nghệ, TDTT để giúp các em phát triển toàn diện. Đặc biệt, năm học nào trường cũng có học sinh đạt giải cao của huyện và tỉnh. Đội ngũ giáo viên của trường cũng ngày một đông đảo hơn, trong đó những giáo viên là người gốc Quỳ Châu tính đến năm học 1989 – 1990 so với giai đoạn đầu ngày một tăng. Điều đó cho thấy tinh thần phục vụ quê hương ngày càng được phát huy, tiêu biểu là những giáo viên: Thầy Lang Gia Tôn, thầy Lương Văn An, thầy Hoàng Tâm, thầy Trần Thức Liên, cô Hoàng Cẩm Thạch, thầy Lê Quốc Việt, cô Hồ Thị Thảo, cô Hoàng Thị Thanh, cô Sầm Thị Tuyết,…

Nhìn chung, các hoạt động của trường giai đoạn này dần dần phong phú hơn, cuốn hút các bậc phụ huynh và xã hội cùng chăm lo cho Giáo dục. Sau ngày đất nước thống nhất càng về sau trường càng có nhiều kết quả đáng tự hào, hình thức phong phú hơn, đa dạng hơn. Các hoạt động của Công đoàn, Đoàn thanh niên ngày càng có chiều sâu góp phần phục vụ tốt nhiệm vụ phát triển toàn diện cho các thế hệ học sinh.

3. Giai đoạn từ 1993 – nay: Điểm sáng giáo dục Miền tây xứ Nghệ.

Được sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, UBND tỉnh Nghệ An, Sở GD&ĐT Nghệ An và sự ủng hộ hết mình của nhân dân huyện nhà. Trường đã không ngừng củng cố, nâng cao chất lượng Gáo dục và Đào tạo. Kế tục xứng đáng truyền thống hiếu học của mảnh đất Nghệ An, góp phần không nhỏ bồi dưỡng nguồn nhân lực ngày càng có chất lượng góp phần xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Năm 1993, trường chuyển về địa điểm hiện nay và đổi tên thành trường THPT-DTNT Quỳ Châu. Trường được giao nhiệm vụ vừa là đào tạo học sinh bậc THPT vừa tổ chức nuôi dạy các em diện DTNT để sau này làm nguồn cán bộ cho huyện. Từ đó đến nay thầy và trò nhà trường luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ cho dạy học được đầu tư ngày càng thích đáng hơn. Quy mô trường lớp và số học sinh tăng nhanh. Hiện nay, trường đã có 4 dãy nhà học cao tầng khang trang, bề thế với 39 lớp học gồm 1.270 học sinh. Trường có khu nhà cao tầng cho học sinh đủ điều kiện ăn ở và học tập tốt, có 2 dãy nhà cấp 4 sạch đẹp cho giáo viên miền xuôi sinh sống để yên tâm giảng dạy và phục vụ cho con em huyện nhà. Trường có khuôn viên, sân trường, cảnh quan xanh – sạch – đẹp.

Tháng 08/2013, trường chính thức bước sang một bước ngoặt mới đó là thay đổi loại hình đào tạo, từ trường THPT-DTNT Quỳ Châu nay trường đã đổi tên thành trường THPT Quỳ Châu. Đứng trước sự thay đổi ấy, tập thể Sư phạm nhà trường vẫn ra sức gìn giữ và phát huy truyền thống đoàn kết, tự lực – tự cường, bền bỉ xây dựng trường theo hướng ngày càng đi lên đáp ứng được lòng mong mỏi của nhân dân huyện nhà. Để ngôi trường luôn xứng đáng là chiếc nôi ươm mầm bao thế hệ.